Prawidłowy proces oddychania odbywa się torem nosowym. Taki sposób oddychania kształtuje się już naszym życiu płodowym około 13 tygodnia ciąży, dlatego też noworodki po urodzeniu oddychają przez nos. Bywa jednak, że oddychanie ustami jest dominujące. Dlaczego? Powody tego mogą być różne, a konsekwencje nieprawidłowego oddychania bardzo poważne. Dlatego też kiedy oddychanie odbywa się przez usta a nie przez nos, to niezwykle istotna jest szybka reakcja i konsultacja lekarska. Pozwoli to uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych oraz poprawić jakość życia. Warto więc wiedzieć jakie są przyczyny i możliwe skutki oddychania ustami oraz sposoby jego leczenia, by móc odpowiednio zareagować w momencie wystąpienia wszelkich nieprawidłowości w sposobie oddychania. Prawidłowy proces oddychania odbywa się torem nosowym. Taki sposób oddychania kształtuje się już naszym życiu płodowym około 13 tygodnia ciąży, dlatego też noworodki po urodzeniu oddychają przez nos. Bywa jednak, że oddychanie ustami jest dominujące. Dlaczego? Powody tego mogą być różne, a konsekwencje nieprawidłowego oddychania bardzo poważne. Dlatego też kiedy oddychanie odbywa się przez usta a nie przez nos, to niezwykle istotna jest szybka reakcja i konsultacja lekarska. Pozwoli to uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych oraz poprawić jakość życia. Warto więc wiedzieć jakie są przyczyny i możliwe skutki oddychania ustami oraz sposoby jego leczenia, by móc odpowiednio zareagować w momencie wystąpienia wszelkich nieprawidłowości w sposobie oddychania.
Przyczyny oddychania przez usta
Nie ulega wątpliwości, że oddychanie jest jedną z najważniejszych czynności życiowych. Dlatego też jest niezwykle ważne aby proces ten przebiegał poprawnie. A prawidłowy sposób oddychania odbywa się torem nosowym. Wówczas nabierane przez nos powietrze jest odpowiednio oczyszczane i ocieplone, zanim trafi do naszych płuc. Naturalny sposób oddychania jest szczególnie ważny podczas snu i odpoczynku. Wdech i wydech powinien odbywać się przez nos, z domkniętymi ustami, zwartymi zębami i językiem ułożonym na podniebieniu twardym. Zapewnia to naszemu organizmowi właściwą wentylację, sprzyjającą wartościowemu snu, podczas którego nasz organizm odpowiednio się regeneruje.
Oddychanie w sposób nieprawidłowy, a więc torem ustnym może mieć różne przyczyny i dotyczyć zarówno dzieci, jak i osób dorosłych. Przede wszystkim kiedy nos przestaje być drożny, to kompensacyjnie otwieramy usta by móc oddychać. Z tego też powodu przyczyną nieprawidłowego oddychania mogą być różnego typu infekcje kataralne, alergie, polipy w nosie, skrzywiona przegroda nosowa czy też obrzęk błon śluzowych w jamie nosowej, powiększone migdały podniebienne oraz trzeci migdał.
Wśród przyczyn oddychania ustami wymienia się również:
- wrodzoną lub nabytą hipotonię mięśni narządu żucia i twarzy;
- skrócone wędzidełko podjęzykowe;
- podniebienie gotyckie;
- przedłużające się karmienie butelką (powyżej 18. miesiąca życia);
- parafunkcje (ssanie smoczka, palca, warg, policzków).
Skutki oddychania ustami
Oddychanie torem ustnym zamiast nosowym rodzi poważne konsekwencje zdrowotne, co było już wielokrotnie podkreślane. U dzieci oddychających ustami może dojść do:
- zmian w kości twarzy;
- powstawania wad zgryzu;
- seplenienia i innych wad wymowy;
- dysfunkcji stawu skroniowo-żuchwowego;
- zmian rysów twarzy.
Szczególnie ważne jest prawidłowe oddychanie podczas snu i odpoczynku, kiedy to nasz organizm się regeneruje. Oddychanie przez usta w nocy prowadzi między innymi do zaburzeń snu oraz niedotlenienia organizmu, co z kolei skutkuje zmęczeniem czy trudnościami z koncentracją. Ponadto taki sposób oddychania w nocy może prowadzić do chrapania i bezdechu sennego, które dodatkowo zaburzają prawidłowy proces wymiany gazowej naszego organizmu oraz są groźne dla naszego zdrowia i życia. Na temat leczenia chrapania i bezdechu sennego przeczytasz więcej na: https://www.cmpromed.pl/laryngologia/
Przede wszystkim zwiększają one ryzyko chorób układu krążenia i wystąpienia udarów mózgu bądź zawałów serca, powodując szereg zagrożeń związanych z niedokrwieniem i zaburzeniem rytmu serca.
Warto zaznaczyć, że u osób mających problemy z nieprawidłowym oddychaniem w dzieciństwie, dochodzi po latach do blokady dróg oddechowych, wynikającej ze zwężenia szczęki oraz dolnej pozycji języka.
Oddychanie ustami – sposoby leczenia
Trzeba podkreślić, że wszelkie nieprawidłowości w sposobie oddychania (szczególnie u dzieci) powinny być konsultowane z lekarzem laryngologiem. Szybka reakcja pozwoli uniknąć poważnych konsekwencji zdrowotnych, wynikających z oddychania przez usta.
W zwalczaniu nawykowego oddychania przez usta pomogą tacy lekarze specjaliści, jak laryngolog lub alergolog. Z kolei logopeda zajmie się wzmocnieniem mięśnia okrężnego warg oraz wypracowaniem prawidłowej pozycji spoczynkowej języka i jego spionizowaniu. Konieczna może okazać się również konsultacja ortodontyczna.
Oddychanie przez usta w nocy można wyeliminować poprzez:
- płukaniem nosa przed snem przy użyciu soli fizjologicznej;
- spanie w pozycji bocznej;
- zadbanie o odpowiednią wilgotność powietrza w pomierzeniu, w którym się śpi;
- obniżenie wysokości poduszki, na której się śpi lub zakup poduszki ortopedycznej;
- częstą zmianę pościeli oraz czyszczenie materaca, by zmniejszyć ilość roztoczy, będących silnym alergenem;
- zmianę nawyków żywieniowych przed snem.
Osobom używającym specjalnych aparatów na bezdech senny z maską ustno-nosową, w celu zmian nieprawidłowych nawyków oddychania ustami, zaleca się zmianę jej na maskę nosową,
Należy podkreślić, że aby przywrócić prawidłowy sposób oddychania konieczne jest ustalenie przyczyny wystąpienia nieprawidłowości. Im wcześniej zostaną one rozpoznane, tym szybsze będzie leczenie i mniejsze ryzyko pojawienia się poważnych skutków oddychania niewłaściwym torem. Jest to niezwykle ważne w przypadku dzieci z uwagi na ich prawidłowy rozwój.
